Hợp đồng mua bán mập mờ cùng quy định pháp luật lỏng lẻo khiến người mua nhà gánh nhiều rủi ro trong tranh chấp quyền sở hữu với chủ đầu tư chung cư.
Hình ảnh cư dân căng băng rôn phản đối chủ đầu tư xuất hiện ở nhiều chung cư tại Hà Nội và một số tỉnh thành. Tranh chấp gay gắt nhất xung quanh phần diện tích, tiện ích sở hữu chung, sở hữu riêng như tầng hầm và chỗ để xe, phòng sinh hoạt cộng đồng, phòng tập thể thao, các diện tích kinh doanh, cho thuê… Chuyên gia và luật sư chỉ ra nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này.
Hợp đồng mua bán mập mờ có lợi cho chủ đầu tư
Ông Trần Khánh, Chủ tịch CLB Quản lý tòa nhà Hà Nội, phân tích trước đây Nghị định 71/2010 quy định phải ghi rõ phần sở hữu riêng, chung trong hợp đồng mua bán căn hộ. Song Nghị định 99/2015 hướng dẫn thi hành Luật Nhà ở hiện nay không có quy định này. Mỗi dự án chung cư có một hợp đồng mua bán riêng, nội dung được hiểu theo nhiều nghĩa nên nảy sinh tranh chấp. Nhiều hợp đồng mua bán do chủ đầu tư soạn thảo không chi tiết, thậm chí ghi thiếu phần sở hữu chung theo chiều hướng có lợi cho chủ đầu tư.
Theo ông Khánh, phần lớn người mua chỉ chú ý đến giá cả, chất lượng căn hộ mà ít quan tâm đến điều khoản về sở hữu chung, riêng trong hợp đồng. Sau khi căn hộ bàn giao, ban quản trị đại diện cư dân không có cơ sở để phân chia phần diện tích sở hữu chung, riêng với chủ đầu tư. Từ đây lại tiếp tục nảy sinh tranh chấp liên quan phần đóng góp của chủ đầu tư và cư dân vào quỹ bảo trì chung cư (2% giá trị căn hộ hoặc diện tích sở hữu).
Ông Nguyễn Mạnh Hà, Phó chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, cũng nhận định nhiều hợp đồng mua bán căn hộ chung cư chưa đúng quy định, thậm chí sai luật dẫn đến tranh chấp. Khách hàng khi đặt bút ký hợp đồng mua bán thường không nghiên cứu kỹ các điều khoản. Trong khi nhiều chủ đầu tư muốn bán được hàng nên “quảng cáo khác so với thực tế, sau đó cắt xén tiện ích tại khu vực sở hữu chung của cư dân để làm lợi cho mình”.